Bitkisel beslenme ve vegan beslenme arasındaki farklar

Günümüzde, hiç olmadığı kadar insan; çevresel nedenler, hayvan refahı ve sağlık koşulları nedeniyle hayvansal kaynaklı gıdalarla beslenmeyi bırakıyor. Bu insanlardan bazıları kendilerini “vegan” olarak tanımlarken, diğerleri “bitkisel beslenme” kavramını kullanıyor. “Gerçek gıda temelli bitkisel beslenme” tarzını uygulayan kişiler de var. Bu terimlerin her biri hızla gelişiyor. Aslında, her biri farklı anlamlar ifade ediyor. Bu yazıda, beslenme ve yaşam tarzı söz konusu olduğunda bitkisel beslenme ve vegan beslenme arasındaki farkları Follow okurları için derledik.

Bitki bazlı beslenme nedir?

Bitkisel beslenme, 1990’lı yılların başından beri uygulanmaktadır. Bitkisel beslenen kişiler, kendilerini vegan ya da vejetaryen olarak tanımlamamaktadır. Bitkisel beslenme tarzını uygulayan bir kişi, yalnızca bitkisel gıda kaynaklarını tüketmektedir. Bu beslenme tarzı; et, yumurta, süt, tereyağı gibi hayvansal gıdaları tüketmemeyi içerir. Odak noktası, çoğunlukla bitkisel kaynaklardan gelen besinleri yemektir.

Bitkisel beslenme programında, aynı zamanda en az işlenmiş bir versiyonu ya da gerçek gıdayı tüketmeye odaklanılır. Bu da, yiyeceklerin doğal durumuna mümkün olduğunca yakın olması gerektiği anlamına gelir. Bitkisel beslenme programında yer alan yiyecek grupları:

Sebze ve meyveler

Koyu yeşil yapraklı sebzeler

Ceviz, badem, kaju gibi kuruyemişler

Patates gibi kök sebzeler

Susam, chia ve keten gibi tohumlar

Kuru fasulye, mercimek gibi bakliyatlar

Deniz yosunu gibi bitkisel deniz mahsulleri

Tahıllar

Bitkisel gıdalar, herhangi bir şekilde hayvansal kaynak içermeyen yenilebilir herhangi bir gıdayı ifade etmektedir. Dolayısıyla; et, kemik, süt, yumurta, tereyağı gibi yiyecekler bu diyette tüketilmez. Beyaz un, şeker, işlenmiş bitkisel yağlar, cips gibi atıştırmalıklar teknik olarak bitkisel olsalar da, hayvansal kaynaklı olmamalarına rağmen bitkisel beslenme için uygun değildir. Çünkü bu diyet, bitkisel gıdaların işlenmemiş ve doğala en yakın versiyonlarını tüketmeye odaklanır.

Vegan beslenme nedir?

Vegan; etik ve ahlaki nedenlerle hayvansal kaynaklı herhangi bir ürünü tüketmek ve kullanmaktan kaçınan kişileri tanımlamaktadır. Veganlar, hayvansal ürünlerin kullanımını içeren her şeyden kaçınmaktadır.

Hayvan sömürüsü ve zulmüne karşı olarak, besinlerin yanı sıra; kozmetik ürünler, temizlik ürünleri, kıyafet ve diğer yaşamsal faaliyetlerde hayvansal kaynaklı herhangi bir ürün uzak tutulmalıdır. Bu nedenle vegan beslenmede; arı ürünleri dâhil herhangi bir hayvansal kaynaklı yiyecek tüketilmemektedir.

Veganlık, hayvansal kaynaklı ürünleri yalnızca mutfaktan değil, yaşamın her alanından çıkarmayı içerir:

Deri ceket, kürk ya da yün kıyafetler giyilmemektedir,

Hayvanlar üzerinde test edilen kozmetik ürünler kullanılmamaktadır.

Dolayısıyla, bitkisel beslenme uygulayan bir kişi için vegan demek doğru değildir.

Veganizmde, belirli bir yaşam tarzı seçimi ve inanç söz konusudur. Örneğin; veganlar deri kıyafetler kullanmaktan kaçınmaktadır. Ancak, bitkisel beslenme uygulayan bir kişinin deri, kürklü kıyafetlere karşı tepkisi olmayabilir. Bu iki beslenme tarzının yemekleri ve beslenme tarzları benzerlik gösterse de, yaşam tarzlarının oldukça farklı olduğu söylenebilir.

Bir vegan; et, süt ürünleri, yumurta, tereyağı gibi herhangi bir hayvansal kaynağı içermeyen bir beslenme programı uygular. Bu, bitkisel temelli bir öğünün vegan diyetini uygulayan bir kişi için uygun olduğu anlamına gelir. Ancak her vegan öğün, bitkisel beslenme için uygun değildir.

Kraker, cips, patates kızartması, soya peyniri, vegan et ürünleri, kola gibi gıda ürünleri bu iki diyetin farkının en temel örnekleridir. Bu yiyecek ve içecekler hayvansal ürün içermediğinden vegan beslenme için uygundur. Ancak, bitkisel beslenme için uygun yiyecekler değildir.

Vegan Beslenme ve Bitkisel Beslenme farkı nedir?

Veganlık, beslenmenin ötesinde, bir kişinin etik kuralları ve inançları ile ilgili bir durumdur. Veganlar; mümkün olduğu ölçüde deri ve kürk kıyafetlerinden ya da hayvanat bahçelerine gitmekten kaçınacaktır. Çünkü hayvan hakları, veganlığın kalbinde yer almaktadır. Yani, her şey sağlıklı beslenmeden ibaret değildir.

Bitkisel beslenme, son yıllarda hayvansal gıda ürünlerini diyetten tamamen çıkarmayı isteyen kişilerin sayısının artması ile birlikte popülerliği arttırmıştır. Bitkisel beslenme uygulayan bir kişi, hayatının her yönünde hayvansal ürünleri çıkarmaya henüz hazır olmayabilir. Ve bu, tamamen vegan olmayanlar için daha esnek bir seçim olabilir.

Bitkisel protein kaynakları

Hem vegan hem de bitkisel beslenme tarzında, hayvansal kaynaklı ürünler diyetten çıkarılır. Bu nedenle, protein ihtiyacı bitkisel protein kaynaklarından karşılanmalıdır. Protein değeri yüksek bitkisel kaynaklar şunlardır:

Mercimek, Nohut

Fasulye, Bezelye

Humus, Fıstık ezmesi

Badem ezmesi, Soya peyniri

Tempeh

Chia ve susam gibi tohumlar

Tahin, Kinoa

Brokoli ve ıspanak gibi yeşil sebzeler

Yabani pirinç

Vegan ve bitkisel beslenmeyi uygulayan bir kişi, yeterli kalori aldığı sürece bitkisel kaynaklardan yeterince protein alabilir. Özel bir sağlık durumunuz ya da aşırı kalori kısıtlaması olmadığı sürece protein eksikliği m