'TEKNOLOJİ İKİ UCU KESKİN BIÇAK'

- Türkiye’nin teknoloji bağlamındaki gelişimini nasıl buluyorsunuz?

Türkiye çok enteresan bir noktada. Bir çok alanında iyi yetişmiş mühendisleri var, bununla beraber bir çok ürünü üretme kabiliyeti de var. Fakat eşiği aşmak gerekiyor. Bu eşikte aşıldığı zaman takipçi olmayı geçerek liderlik pozisyonuna gelme potansiyeli var. Çünkü nüfus ve alt yapı olarak buna müsait. Bunun dışında Türkiye’nin stratejik bir noktada olmasından kaynaklı lokasyon olarak hem Avrupa hem de Ortadoğu ve Asya’nın üzerinde bir köprü ve kesişme noktası. Bunun çok büyük avantajları var. Tabii ki bununla birlikte ekonomik anlamda da tıpkı bütün dünyanın olduğu gibi bir sıkıntının içinde. Fakat bu aynı zamanda bazı avantajlar da sağlayacak çünkü yeni fırsatlar da yaratacak. Gelişmiş bir iş gücü ve maaliyeti düşük bir iş gücü potansiyeline sahip. Eğer ki bu fırsatları değerlendirebilirse çok büyük bir gelişmiş ülke olma potansiyeli çok yüksek.

'RİSK ALMAYA CESARET EDEBİLMELİSİNİZ'

- Ülkemizde girişimciliğe yönelik olan ilgiyi nasıl buluyorsunuz?

Gerçekçi olarak bakmak gerekirse şu anda Türkiye’de girişimcilik potansiyelini analiz edecek kadar çok tecrübem yok. Fakat gençlerin merakını ve ilgisini çok net gözlemliyorum. Bu girişimcilik anlamında çok iyi bir şey. Girişimciliğin ana özelliklerini doğru bilmek lazım. Birincisi risk alma iştahı yani bu riski almaya cesaret edebilmek önemlidir. Çünkü bu ciddi bir risktir, Buradaki riskin diğer ayağı da göze alabilmek. Ve kaybettiğiniz zaman da tolere etme imkanınızın olup olmamasıdır. Eğer bu riskleri göze alabiliyorsanız girişimciliğin altyapısı hazır demektir. Eğer ki böyle bir riski göze alamıyorsanız sabit maaşlı bir işe girmeniz daha sağlıklı olacaktır. Böylelikle kendinizi garantiye almış olursunuz. Özellikle belli bir yaştan sonra insanlar risk alma konusunda çok daha muhafazakâr olurlar.

- Teknoloji çağındayız ve hayatımızın her alanındaki etkilerine tanıklık ediyoruz. Bu bağlamda metaverse ve girişimcilere sunduğu fırsatlar neler olabilir?

Teknoloji hayatımızın her bölümünde hissediyoruz ve kaçınılmaz bir gerçek. Teknoloji sayesinde hayat kalitemiz yükseliyor ve gelişiyor diyebilirim. Bununla beraber belki biraz da yaşımın etkisiyle sanal dünyanın gelişim konusunda çok verimli olacağı konusunda endişelerim var. Çünkü önemli olan sinerjidir, iki insanın birbiriyle konuşması, fiziksel olarak bir arada bulunması gibi… Üretmede, eksikleri tamamlamada her insanın kendi çerçevesinde sanal ortamlardaki çabasının bu sinerjiyi eriteceği konusunda şüphelerim var.

- Küresel girişim endeksi ile ilgili ne söylersiniz?

Artık dünya çok küçüldü, önemli olan global olmak. Herkes, birbiriyle çok kolay komünikasyon kurabiliyor. Sürekli iletişim halindeyiz. Bu sebeple olayın bu tarafında yoğunlaşmakta fayda var. Ülkeleri birbiri ile kıyaslamak yerine biz her ülkeyle nasıl iletişim kurup nasıl geliştirebiliriz bağlamından bakmak lazım.

- İş hayatınızda önemsediğiniz özellikler nedir?

Öncelikle iş hayatında en çok dikkat ettiğim husus teknoloji. Teknolojinin yeni versiyonları ve geliştirilmiş; ne, nasıl, nerede, neyi nasıl geliştirebiliriz ve bunlarla ilgili devamlı çok değişik kaynaklardan araştırma yapıyorum. Bir şeyin eksikliği varsa, onu nasıl giderebiliriz, nasıl yerine daha iyisini koyabiliriz. Ve bunun dışında dünya üzerindeki finans durumunu ve global ekonomiyi takip ediyorum. Günün sonunda bu ihtiyaçlar bir şekilde yeni teknolojilerle yerine getirilecekse, yeni teknolojiler içinde finans bulmamız lazım. Bundan dolayı ekonomiyi takip etmek işimizin bir parçasıdır.

'MÜZİK YAPARIM VE İNANILMAZ KEYİF ALIRIM'

- Sosyal hayatınızda nasıl birisiniz, günlük hayatınızda neler yapmaktan hoşlanırsınız?

Günümün büyük bir bölüm işle geçiyor, bundan dolayı sosyal hayatım biraz daha zayıf. Üç tane kızım, üçü de yetişkin. Bu sebeple çok fazla görüşemiyoruz. Çünkü ben sürekli seyahat halinde ve iş gezilerindeyim. Ama fırsat buldukça keyifle bir araya geliyoruz. Seyahat etmeyi çok seviyorum, bunun dışında kompozitör biriyim. Müzik yaparım, inanılmaz da keyif alırım. Her fırsatta ve özellikle tuşlu enstrümanlarla yapıyorum. Nerede piyona gibi, nerede tuşlu bir enstrüman bulsam bu beni rahatlatır aynı zamanda dinginleşir, keyif alırım. Boş vakitlerimde mümkün olduğunca meditasyon yaparım, bu beni iç dünyama geri çevirir. Rahatlamamı sağlar, aynı zamanda bir çok yeni konuya da daha kolay odaklanmamı sağlar.

- Hayata karşı olan bakış açınız nedir?

Aslına bakarsanız çok derin bir soru. Bununla beraber bakış açımın temelinde özgürlük yatıyor. İnsanlar için özgürlük çok önemli ve bunu doğru iletişimle sağlayabilmemiz lazım. İster pozitif veya negatif… Bir şekilde iletişimimiz devam ediyor. Şu dönemde bildiğiniz üzere ülkeler arası – kişiler arası çatışmalarda meydana geliyor. Bu tabii negatif tarafı ama benim isteğim pozitif olmalı. Daha iyiye nasıl gidebilirsin çaresi burada. Eğer ki en özet halile bakarsak biz dünyayı nasıl bulduysak, daha fazla üzerine ne koyarak teslim edebiliriz, bu bakış açısıyla yön veriyorum. Hiçbir şey yapmayıp, alıp alıp bıraktıysak bir fayda sağlamadık demektir.

"'BAŞARISIZ OLMA İHTİMALİN ÇOK YÜKSEK' DİYECEKLER"

- Girişimci olmak isteyen gençlere sizin tavsiyeniz nedir?

Benimsediği inanca gerçekten bağlı ve inançlı olmak lazım. Çevrendeki insanlar, ailen ve arkadaşların dahil sana 'Neden bunu yapıyorsun ve sen deli misin?' diye soracak. 'Sonuçta başarısız ola ihtimalin çok yüksek'diyecekler. Seni geri çevirmeye çalışacaklar ama sen onlara belki de savunmayacaksın. Çünkü sonunda başarısız olma ihtimalin de var. Belki gerçekten düşeceksin. Düştüğün zamanda tekrar aynı noktaya geri gelmek için mücadele edeceksin. Bunun içinde o tutku lazım. Bu düşünceyi ortaya koymak için tutku lazım.

'TEKNOLOJİ İKİ UCU KESKİN BIÇAK'

- Teknolojinin geleceğini nasıl görüyorsunuz, hem iş hem özel hayatımızda teknolojiyle etkileşimimiz nasıl olmalı?

Teknoloji iş hayatında şunu getirecek. Her şeyim çok daha hızlı yapacağız ve bize sürat kazandıracak. Tabii ki bunun içinde oldukça ciddi bir oranda robotlar devreye girecek, ama şuna çok dikkat etmek lazım. Teknoloji iki ucu keskin bıçak. Bunun pozitif tarafı da var negatif tarafı da. Bizim sürekli pozitif tarafında kalmamız lazım. Çünkü insanların da bir çok noktada yeni şeyler öğrenmeleri, yeni şeyler geliştirmeleri gerekirken bir taraftan da bazı noktalarda boşluklar oluşacak. O boşlukları nasıl dolduracağımızı öğrenmemiz lazım Mesela Robotlar devreye girdiği zaman iş kaybı meydana gelecek. Bu noktada insan gücünü koruyabilmemiz lazım.